Burn-out

Ik wil graag een stuk van mijn eigen levensverhaal hierbij delen…
Ik heb twee keer wat men noemt een burn-out ervaren. Wat is een burn-out?

Het woord zegt het al, het betekent: ‘opgebrand’, de benzine is op, de accu is leeg…
En, wat nu? Opladen, bijtanken en weer verder gaan? Is dat een oplossing? Dat deed ik bij mijn eerste burn-out. Het gevolg was, dat ik enige jaren later een tweede burn-out kreeg. En die was catastrofaal! Ik moest dus iets anders doen, als zorgen dat ik zo snel mogelijk weer op de been was, om weer mee te kunnen draaien in de maatschappij. Nu was het zo, dat toen ik voor de tweede keer op de bodem terecht kwam – want zo voelde het – ik een andere weg op moest… als de eerste keer.

Bij de eerste keer heb ik de reguliere weg bewandeld, zoals de reguliere geestelijke geneeskunde. Bij de tweede burn-out ging ik een andere weg op. De reguliere weg had ik al eerder bewandeld, ik had indertijd uitgerust maar niets geleerd. Want nu was het weer zover, en nog ernstiger als de eerste keer. Nu kon ik in werkelijk helemaal niets meer, als alleen slapen en huilen. Ik zat nóg dieper op de bodem.

Het duurde maanden, eer ik een begin had gemaakt met de acceptatie van de situatie, dat ik voorlopig aan werken niet moest denken, dat ik dat nu los kon laten. En dat ik kon gaan beginnen met uitzoeken wie ik werkelijk was, en wat ik werkelijk wilde. Ik kon gaan ophouden ‘aardig gevonden te willen worden’, en anderen steeds een plezier te willen doen. Ik werd ‘uitgenodigd’ om mijzelf nu voldoende aardig te vinden, en mijzelf nou eens op de ’to do’ lijst te zetten…

Mijn burn-out was het signaal naar een grotere levensveranderende beweging. Ik kon ook niet meer meedraaien in het maatschappelijk bestel van werken, sociale contacten, feestjes… . De moeheid die ik diep vanbinnen voelde was onbeschrijflijk. Elke cel vanbinnen voelde niet alleen moe maar ook uitgeput aan. Hele dagen slapen. Huilen en slapen. (Straks kom ik nog terug op de symptomen die een burn-out met zich mee kan brengen).

Het voordeel van deze situatie, was dat ik mij nu kon gaan richten op mezelf. Allerlei aardse zaken, waarmee ik mij toen wél nog bezig hield, lukten niet meer. Ik zat lichamelijk volledig vast! Wat ik wél kon, was mijn ogen sluiten, en naar binnen gaan. Op reis gaan in mezelf en voelen vanbinnen. Wat kom ik tegen, wie ben ik, wat wil ik… Anderen hebben een mening over mij, of over wat goed is voor mij, maar… wat wil ik nu zelf?

“Als je midden in een burn-out zit, lijkt het alsof de zon nooit meer zal schijnen.
Ik voelde mij langs alle kanten mislukt.”

Het duurde lang, voordat ik kon zien dat wat er met me gebeurde, in dienst stond van mijn persoonlijke groei. Als je op de bodem zit, is er maar één weg mogelijk, en dat is de weg ‘omhoog’! Mijn accu was écht leeg, en ik was niet meer in staat om hem op te laden. De elastiek was heel ver uitgerekt, totdat de rek er écht uit was en de veerkracht volledig verdwenen was.

In geval van een burn-out kunnen allerlei klachten ontstaan, zowel lichamelijk, als energetisch, als geestelijk. Het belangrijkste verschil tussen burn-out en stress is dat, als de oorzaak wordt weggenomen, iemand zich bij stress wel weer vrij snel beter voelt en kan herstellen, terwijl bij burn-out de verschijnselen blijven. Burn-out ontstaat meestal doordat je jarenlang over je grenzen bent gegaan, zonder naar je lichaam te luisteren, dat als je terugkijkt, al lang de signalen heeft opgegeven.

Bij langere (jarenlange) periodes van stress, vooraf, kan het ook vaak jaren duren eer je volledig hersteld bent. Bij mij duurde het anderhalf jaar vooraleer ik van mijn burn-out enigszins hersteld was, en het ‘normale’ leven terug kon oppakken.

De kenmerken van burn-out:

• elke dag moe thuis komen en ’s morgens al moe naar het werk vertrekken
• snel vatbaar voor verkoudheden en griep
• des-interesse
• gevoelens van uitputting (geen kracht en energie meer)
• over- en/of hooggevoeligheid
• intense vermoeidheid, vermoeidheid bij het opstaan
• slapeloosheid
• spierspanningen, spierpijnen, gewrichtspijnen
• gevoelens van onrust en angst
• vergeetachtigheid
• hoofdpijn
• concentratiestoornissen/verminderde concentratie
• geen zin meer in seks
• de draad kwijt zijn
• versnelde hartslag
• tobben en piekeren
• hoge bloeddruk
• moe na een minimale inspanning
• gevoel van irritatie
• huilbuien
• meer roken/drinken (mogelijks ook eten)
• machteloosheid
• leeg en verdoofd gevoel / afvlakking
• geen structuur meer hebben en ook niet kunnen vinden

Welke personen krijgen nu een burn-out? Wie loopt het meeste risico?

Het zijn in ieder geval geen slappelingen die burn-out geraken. Het zijn meestal harde werkers, op wie men altijd een beroep kan doen en die van zichzelf vinden dat ze altijd ‘moeten’ klaar staan en presteren. Het zijn idealisten, perfectionisten. Ze zijn zeer loyaal en plichtsgetrouw. Ze kunnen niet of nauwelijks grenzen stellen. Het zijn ‘gevoelige’ mensen!

Andere risicofactoren zijn:

Slechte werksfeer geen zeggenschap over werktempo hoog werktempo, hoge tijdsdruk gemis aan creatieve inbreng, geen eigen inbreng eentonig werk geen plezier in het werk hoeveelheid werk reorganisaties op het werk een verleden met onverwerkte (traumatische) ervaringen zoals relatieproblemen, echtscheiding, overlijden, …

Wat gebeurt er als burn-out toeslaat?

Je bent voortdurend uitgeput, opgebrand, alle energie lijkt opgebruikt, je raakt niet meer uitgeslapen, komt niet tot rust, je ontspant niet meer, of kunt soms de slaap niet meer vatten. Je raakt langzaam maar zeker burn-out-sider, je voelt je bij niets meer echt betrokken, ook niet bij jezelf, je raakt gefrustreerd, je wordt overspoeld door negatieve emoties. Woede, angst en depressie slaan toe. Voor je ogen speelt zich een waar drama af, je wordt gedwongen toe te kijken en de prijs te betalen. In welke zin heb je hiervoor gekozen om midden in dit persoonlijk drama verzeild te geraken? Welke zijn de oorzaken die aan het burn-out-drama ten grondslag liggen? Burn-out weerspiegelt in wezen het ganse menselijke drama, het is de parameter van de wanverhouding tussen wat mensen werkelijk zijn en wat ze doen. In de uiterlijke onvrijheid van elke dag worden mensen ook innerlijk onvrij. Met laat zich meesleuren in het gewoel van het leven, en mist de nodige klaarheid om heel verschillende indrukken te verwerken.

“Onze huidige maatschappij zit midden in een turbulentie, nervositeit en onrust… Alles moet snel gebeuren.
Voelen mag niet meer… Burn-out en depressie nemen alsmaar meer toe…!”

Als ‘mensheid’ staan we voor een enorme uitdaging om al deze crisis verschijnselen aan te pakken. Het is een kans tot individuele en collectieve groei, meer dan ooit! Aanvaarding van datgene wat er is, is dé eerste sleutel om deze situatie van ‘zelfvervreemding’ aan te pakken. Ervaar dat in de acceptatie, en het eenvoudig aanwezig zijn in het moment, een groot voordeel schuilt. Daar, in je innigste in-eigen moment, ligt alles glashelder, doorzichtig voor je. Durf je eigen levensritme nu te grijpen. Realiseer dat je niet kunt vermijden zaken op te geven om met jezelf in het reine te komen, en je eigen plaats te vinden in de wereld waar het ‘echt goed’ is om te zijn, en op die manier iets van blijvende waarde te creëren. Ontdek je levensvuur, vanuit je standvastigheid in het moment.

“Energie-management en preventie zijn dringend aan de orde,
zowel voor de wereld van de bedrijven als voor het individu.”

Het unieke van deze tijd is dat we nu de mogelijkheid krijgen om tot ware zelfkennis door te dringen. Wie zijn we werkelijk? Waar komen we vandaan, wat is het doel en waar gaan we heen? Waarmee zijn wij als collectieve groep bezig? Wat veronderstelt die ambitieuze energie te zijn? Waarom eist ze haar tol? Wanneer gaan we de illusie van status, materieel welzijn, financiële zekerheid… doorprikken? Burn-out-verschijnselen en gedwongen rust zijn een kans om de helende, transformerende kracht in onszelf te ontdekken. Doorleef deze periode van opbrandingsverschijnselen alsof je zwanger bent.

Een wedergeboorte word je deelachtig, waarbij vreugdevol aanwezig zijn in liefde voor jezelf, en het collectief (wanneer je weer ruimte hebt), de maatstaf is. Als ervaringsdeskundige wil ik jou graag zorgvuldig en liefdevol begeleiden bij dit proces.

Wees welkom!

Gegroet,
Nadine